8. De Baas
Het enneagramtype beschrijft je persoonlijkheid dus niet in detail maar geeft het onderliggende patroon, zoals een kaart niet het landschap exact weergeeft, maar de kenmerkende structuren in dat landschap.
Kenmerkende eigenschappen
Wanneer je je herkent in de Baas, dan zijn eigenschappen als sterk, opwindend, intens, moedig, doortastend, beschermend voor anderen, rechtvaardig, waarachtig, eerlijk, duidelijk, rechtstreeks en energiek waarschijnlijk op jou van toepassing. En ook: snel boos of heftig, op mijn manier, confronterend.
Aandacht en energie
Je aandacht gaat uit naar onrechtvaardigheid en naar wat leiding vraagt of assertiviteit, naar invloed hebben, kracht en controle, naar extremen en een ‘alles of niets’ stijl van omgaan met rechtvaardigheid en onrechtvaardigheid; alles wat directe actie vraagt. Je steekt energie in: controle over mensen en dingen in jouw ruimte; actie ondernemen en positie innemen; alles of niets; onrecht; onwaarheid; respect verdienen door sterk en beschermend te zijn; bewonderen van kracht en ontkennen eigen zwakheid; boosheid als bescherming en uiting van kracht en respect.
Last van
Je hebt wellicht last van te veel, te snel, te lang doorgaan, mogelijk leidend tot uitputting; ontkennen van angst, zwakte en kwetsbaarheid; controle en dominantie; problemen met autoriteiten; rechtvaardigheid verwisselen met wraak; niet herkennen van de waarde van zachtheid, afhankelijkheid, passiviteit en gevoeligheid.
Anderen
Anderen zullen het weleens lastig vinden dat ze het gevoel hebben weggeduwd te worden vanuit controlebehoefte; je als confronterend te ervaren; het gevoel hebben dat je dramt en dominant bent.
Onderliggend
Je persoonlijkheid is gestoeld op een basisovertuiging, die zich in de eerste levensjaren vormt. De basisovertuiging van de Baas is dat de wereld hard en onrechtvaardig is en een plaats waar de machtigen anderen misbruiken. Als gevolg daarvan bent je gaan geloven dat je bescherming kunt regelen en respect kunt afdwingen door sterk en invloedrijk te zijn en je kwetsbaarheid te verbergen. Je leeft in het hier en nu en daar is je aandacht ook op gericht, op dingen die niet kloppen, op meteen in actie komen met jezelf als referentiekader.
Persoonlijke ontwikkeling
Voor jouw persoonlijke ontwikkeling als Baas is van belang dat je je bewust wordt van het effect dat je hebt op anderen; dat je je felheid als het maskeren van kwetsbaarheid herkent; zwakte toelaten; wachten alvorens te reageren; rust nemen; gepaste kracht; compromissen sluiten.